De magie van grensoverschrijdende skigebieden

Rick op 31 januari 2019· 19 reacties

Portes du Soleil: deels Frans, deels Zwitsers
Portes du Soleil: deels Frans, deels Zwitsers

Een aantal jaar geleden was ik in het Franse Châtel in Les Portes du Soleil voor een short-ski. Op één van de dagen besloten we via het dorp Morgins het Zwitserse deel van dit grote grensoverschrijdende skigebied te gaan verkennen. Helaas kwamen we niet heel ver omdat één van de verbindingsliften naar Champéry (die naar Pointe de l’Au voor de kenners) gesloten bleek wegens harde wind. Aangezien het inmiddels lunchtijd was, maakten we een tussenstop bij een restaurant aan de piste. Toen ik echter de menukaart opensloeg, vielen de prijzen van de gerechten me in eerste instantie enorm tegen. Tot ik een fractie van een seconde later de letters “CHF” zag staan.

“Ach natuurlijk, we zijn in Zwitserland, ze betalen hier met Zwitserse franken” dacht ik, maar tegelijkertijd schoot er een andere, verontrustendere gedachte door mijn hoofd: “We hebben helemaal geen Zwitserse franken!”. Gelukkig was dit korte moment van paniek snel verdwenen toen bleek dat we gewoon met de creditcard konden betalen. Het geeft echter wel aan dat de grenzen in een grensoverschrijdend skigebied letterlijk en figuurlijk vervagen en dat dit niet alleen maar voordelen heeft. Er zijn behoorlijk wat grensoverschrijdende skigebieden in Europa en er worden nog steeds nieuwe verbindingen gerealiseerd. Wat maakt deze gebieden zo aantrekkelijk?

De aantrekkingskracht

Het verbinden van skigebieden over landsgrenzen heen is niet nieuw. Al in 1956 werd in Portes du Soleil de eerste internationale skiverbinding gelegd, hoewel de grensoverschrijdende skipas vreemd genoeg pas in 1969 volgde. De meeste van de huidige verbindingen werden in de jaren ‘70 en ‘80 gerealiseerd, toen de wintersportindustrie sterk groeide en wintersport voor meer mensen bereikbaar werd. Het samenvoegen van gebieden en het bieden van meer pistekilometers bleek een goede manier om wintersporters te trekken, zeker wanneer daar meerdere landen bij betrokken waren. De Alpen waren hier, door de ligging verspreid over meerdere landen, bij uitstek geschikt voor.

Europa is zelfs uniek in dat opzicht. Nergens anders in de wereld is het mogelijk om van het ene naar het andere land te skiën over geprepareerde pistes. Het feit dat je ’s ochtends kunt ontbijten met een croissant in Frankrijk, vervolgens voor een cappuccino en pasta naar Italië skiet, om aan het einde van de dag weer terug te keren voor een Franse tartiflette, is natuurlijk ook wel bijzonder. Met een andere gebiedskeuze zijn daarnaast ook combinaties te maken van Kaffee und Kuchen of Schnitzel met Rösti of Käsefondue. De variatie in de (eet)cultuur, de mensen en de algehele sfeer in een grensoverschrijdend skigebied spreken tot de verbeelding en maken deze gebieden extra interessant.

null

Regels en grenscontroles

Het skiën in meerdere landen brengt ook uitdagingen met zich mee, zowel voor wintersporters als voor het skigebied zelf. Wintersporters moeten rekening houden met grenscontroles, regels omtrent het invoeren van goederen en verschillende talen en valuta. Voor het skigebied komen daar nog allerlei andere regels bij, denk bijvoorbeeld aan wetgeving omtrent (lawine)veiligheid, de bouw van liften, het milieu en personeelszaken.

Met de inwerkingtreding van het Verdrag van Schengen in 1995 (Oostenrijk en Italië in 1997, Zwitserland in 2008), werd het voor skigebieden en wintersporters al een stuk eenvoudiger. Door dit verdrag kunnen inwoners van andere deelnemende lidstaten drie maanden visumvrij in een ander land reizen en verblijven (vrij verkeer van personen). Net als op de weg betekent dat ook op de berg geen standaard grenscontroles meer. Steekproeven of een tijdelijke herinvoering van de controles behoren echter nog steeds tot de mogelijkheden, waarbij je je moet kunnen legitimeren. Het is dus nog steeds noodzakelijk om je identiteitspapieren altijd op zak te hebben (net als in Nederland trouwens).

In het geval van Zwitserland komt hier nog een extra bepaling bij met betrekking tot het invoeren van goederen. Aangezien Zwitserland géén lid is van de EU en de Europese Economische Ruimte (EER) is er geen vrij verkeer van goederen met de rest van Europa, wat betekent dat aan het belastingvrij invoeren van bijvoorbeeld sigaretten (250 stuks) of alcohol (5 liter tot 18%, 1 liter boven 18%) een maximum is gesteld. Overschrijding van dit maximum wordt, tenzij je daar belasting over hebt betaald, gezien als smokkelen en dat is strafbaar.

Ook de invoering van de euro in 2002 maakte het wintersporten in verschillende landen gemakkelijker. Extra geld halen en ingewikkelde rekensommen uitvoeren om een gevoel te krijgen van wat iets kost zijn niet meer nodig. Alleen Zwitserland blijft nog de eigen Frank houden, wat de zaak eigenlijk alleen maar complexer maakt. De rest van Europa is namelijk inmiddels niet meer gewend met dit soort zaken rekening te houden, zoals het voorval aan het begin van dit blog bewijst.

Vanuit het Zwitserse Samnaun worden massaal producten 'de grens over geskied' naar Ischgl
Vanuit het Zwitserse Samnaun worden massaal producten 'de grens over geskied' naar Ischgl

Wel of niet over de grens glijden

Er zijn wel enkele verschillen tussen de grensoverschrijdende skigebieden in Europa. Sowieso verschilt welke landen aan elkaar grenzen, maar ook de manier waarop de verbinding gerealiseerd is kan anders zijn. Is er bijvoorbeeld een mogelijkheid om letterlijk de grens over te glijden, of gaat dat met een verbindingslift? In sommige gevallen is je skipas geldig in twee landen, maar moet je de skibus nemen om de grens te passeren, zoals bij het skigebied van Nauders aan de Reschenpas.

Zugspitz Arena

Over het algemeen zijn de verbindingen skiënd te maken, maar er zijn een paar uitzonderingen. Een goed voorbeeld is de liftverbinding tussen de Zugspitz Arena in Oostenrijk en het skigebied op het Zugspitzplateau (Duitsland). Het is alléén een liftverbinding, de Zugspitze ligt namelijk precies op de grens van Duitsland en Oostenrijk en je kunt van beide kanten de berg op. Skiën kan alleen op het lagergelegen plateau aan Duitse zijde, en in de deelgebieden van de Zugspitz Arena aan Oostenrijkse zijde. De meerdaagse skipas is in beide gebieden geldig.

Om vanuit Oostenrijk op het Zugspitzplateau te komen moet je dus eerst met de bus of auto naar de Tiroler Zugspitzbahn rijden, daar ga je met de gondel naar de top, loopt de grens over, en tot slot ga je met de Gletscherbahn aan de Duitse kant weer naar beneden om in het skigebied te komen. Vanaf de Duitse kant is het iets eenvoudiger, omdat je vanuit Garmisch-Partenkirchen met een tandradbaan naar het Zugspitzplateau kunt. Kort samengevat: het is een grensoverschrijdende liftverbinding, maar één waarvoor je moeite moet doen.

De Zugspitze op de grens van Duitsland en Oostenrijk
De Zugspitze op de grens van Duitsland en Oostenrijk

Grensoverschrijdende skigebieden

De grens oversteken kan dus in zo ongeveer de gehele Alpen. In het overzicht hieronder hebben we de verschillende gebieden van west naar oost op een rijtje gezet.

Meer plannen

Ook worden er nog steeds plannen gemaakt voor nieuwe internationale verbindingen. Zoals we afgelopen jaar al berichtten wordt er gebouwd aan de verbinding tussen het Oostenrijkse Sillian en het Italiaanse Drei Zinnen Dolomiten. Daarnaast bestaan er ook op de langere termijn plannen. Zo wordt er in het Ertsgebergte al jaren gesproken over een verbinding tussen het Duitse Fichtelberg en het Tsjechische Klinovec, over een gondel vanuit het Italiaanse Langtauferer Tal (achter Nauders) naar de Oostenrijkse Kaunertaler Gletscher, en is recentelijk de discussie over een verbinding tussen het Oostenrijkse Gargellen en het Zwitserse Klosters weer opgelaaid.

Fichtelberg - Klinovec

Wat vinden jullie van grensoverschrijdend wintersporten? Zien jullie de aantrekkingskracht en juichen jullie de nieuwe verbindingsplannen toe, of is dit alleen maar een marketinginstrument en een reden om de skipasprijs weer te kunnen verhogen?

Rick
Heeft een passie voor alles wat met bergen, sneeuw, skiliften en wintersport in het algemeen te maken heeft en deelt hierover graag zijn kennis.

Plaats een reactie

Het mag geen geheim zijn dat ik fan ben van zowel PDS als Ischgl. Matterhorn alleen in de zomer geweest, dus daar kan ik niet teveel over zeggen, Zugspitze alleen aan de Oostenrijkse kant. Maar het heeft niet heel veel te maken met het feit dat het grensoverschrijdend is. Als het een logische verbinding is om een skigebied uit te breiden, zie ik ook niet in waarom je het niet zou doen.
Qua valuta: ik neem sowieso altijd de creditcard mee en eigenlijk nooit problemen hiermee gehad.

*bericht bewerkt door Tiny-M op 31 jan 2019 07:51

Ik ben een paar keer in Cervinia geweest. Ik skiede toen nog niet zo goed, dus had wel genoeg aan de Italiaanse kant. Het laatste jaar, toen ik wel graag naar Zermatt wilde, is de verbinding de hele week dicht geweest. Daar moest ik gelijk aan denken toen ik de titel las en dat staat er ook vrij snel in :).

Verder ben ik KWT van Oostenrijk naar Duitsland geskied, maar ik had daar niet echt het gevoel een grens over te gaan.

Mij maakt het niet zoveel uit. Het idee is wel leuk, maar het trekt me niet over de streep bij het boeken ofzo.

Gebieden willen veel kilometers hebben en voor sommige gebieden is grensoverschrijdend dan de enige optie.

Wannabe Dolomietenkenner... || Carv gebruiker

Het heeft inderdaad iets magisch. Het geeft een vrij gevoel als je van het ene land naar het andere kunt skien. In Via Lattea zelfs een keer meegemaakt dat de douane ambtenaren op de piste aanwezig waren. Zo werden verschillende mensen aangehouden.

''Powder to the people''

Nauders-Schöneben vanaf morgen voor enkele dagen. 2 fijne gebiedjes.
Met dezelfde pas kan je ook in Watles, Trafoi, Sulden gaan skiën als je wil.
Ik merk niet echt een verschil tussen Ö en I. De taal is hetzelfde en eigenlijk het land (Tirol) ook. ;)
Alleen dat ze in Ö nog altijd overal lopen te paffen, de viezeriken. :p
Overigens, over betalen gesproken, betaalkaarten zijn in Ö niet echt geliefd, dit seizoen 2x enkel met cash te betalen in de hotels die ik koos.

Bla, bla, bla.

Eerlijk gezegd doet het me weinig. Er staat een bordje dat je nu in een ander land bent. Met eten staan de prijzen in 2 valuta (in CH uiteraard), dus ook ook cash kan je gewoon in euro’s betalen.
De uitbreidingsdrang om 2 gebieden te verbinden over de grens heen hoeft van mij dus ook niet, tenzij het echt iets toevoegt. Meestal voegt het alleen verbindingsliften en -pistes toe en dan kan je naar een ander land op de skies. Woehoe… In deze tijd van één Europa, met open grenzen, één muntsoort en EU roaming is dat al lang niet meer bijzonder.

*bericht bewerkt door Jay op 31 jan 2019 09:10

Tot voor kort was er nog een grensoverschrijdend skigebied: Pas de la Casa (Andorra-Frankrijk). Helaas is de lift aan de Franse zijde een paar jaar geleden opgeheven (geen idee waarom).

Ik ga nu voor de derde keer maar PDS en wat ik heel fijn vind is dat rond lunchtijd de Zwitserse kant (die al rustiger is) echt uitgestorven lijkt! Dan vol doorknallen en lekker veel kilometers maken!

@paolie: Daar is nog steeds een lift en piste die deels over Frans grondgebied verlopen (Pic Negre). Strikt genomen behoort Grandvalira nog steeds ook in het lijstje, maar eigenlijk merk je er niks van. ;)

Het heeft inderdaad iets magisch. Het geeft een vrij gevoel als je van het ene land naar het andere kunt skien.

AMONIVES op 31 jan 2019 08:15

Inderdaad. In Ischgl gedaan en volgende maand weer waarschijnlijk :-)

Ik vind het altijd wel wat hebben als je de grens over kan. Twee keer in ischgl geweest, een keer op de steinplatte en wel 5+ keer op de zugspitze en het blijft grappig. Wij skiën vaak 2 aan 2 wegens niveauverschil en als we elkaar dan bellen om af te spreken voor een gezamenlijke lunch is het zo: “ja waar zit jij dan? Wij in Oostenrijk. Oh, daar helemaal(??), wij in Zwitserland”. Gewoon dat soort dingen. Ik weet niet, maar het heeft gewoon wat vind ik.

Wintersport, het beste wat er is.

… In deze tijd van één Europa, met open grenzen, één muntsoort en EU roaming is dat al lang niet meer bijzonder.

Jay op 31 jan 2019 09:09

Die EU roaming zou je in CH wel eens tot een zeer leuke internationale verassing kunnen leiden .

Ga in maart naar Cervina, Heb me laten wijsmaken dat het verschil IT/CH wel degelijk vrij groot is , zowel kwa stijl als prijs …

Ik hou wel van een Internationale setting …

Ik ben ook een paar keer in een grensoverschrijdend gebied geweest. Vond het ook leuk om skiënd in een ander land te komen.

Ik had me nooit gerealiseerd dat Dreiländereck grensoverschrijdend is, maar daar ligt het dalstation van de Traubkogel-Ost-lift inderdaad een stukje over de Sloveense grens. Het gebied is echter voor zover ik weet alleen vanaf de Oostenrijkse zijde bereikbaar.

En dat is ook zo bij Riksgransen in Zweden, waar het bergstation van de Vinkelliften net over de Noorse grens ligt.

De ene grens is de andere niet, maar in de meeste gevallen merk je er weinig van. Vaak zijn de mensen cultureel gelijk aan beide kanten van de grens. Bij de Zugspitze heb ik echt niet door waar Duitsland of Oostenrijk begint. Bij Sexten (Südtirol) heb ik hetzelfde gevoel als bij Sillian (Osttirol). Een veel groter contrast vind ik bijvoorbeeld de taalgrens en provinciegrens tussen Südtirol (2/3 duitstalig) en de provincie Belluno.

The mountains are calling and I must go ~ John Muir

Die EU roaming zou je in CH wel eens tot een zeer leuke internationale verassing kunnen leiden .

evert op 31 jan 2019 17:51

Welke verrassing? Bij mijn provider zit er geen verschil tussen EU en CH.

The mountains are calling and I must go ~ John Muir

@Sebastiaan goed dat je dat nagekeken hebt want dat is lang niet bij elke provider het geval … Voor je het weet ben je 5€/MB kwijt …

*bericht bewerkt door evert op 01 feb 2019 08:54

@Sebastiaan goed dat je dat nagekeken hebt want dat is lang niet bij elke provider het geval … Voor je het weet ben je 5€/MB kwijt …

evert op 1 feb 2019 08:53

5 EUR per MB? Dat valt nog mee, in België is het bij Proximus 12 EUR per MB in Zwitserland!

Ik vind het altijd wel prettig en goed geregeld dat je zo de grens over kunt zonder grenscontrole, al zie ik ook tegenwoordig niet zo snel het nut van grensbewaking op onderstaande plekken tussen Zwitserland en Oostenrijk (al zal er in verleden best wel gesmokkeld zijn). Wel valt me het altijd op dat er vaak op veel plekken nog oude grenspalen staan die toch iets nostalgisch hebben.

null

Richting Zwitserland

null

Richting Oostenrijk

Het sneeuwt altijd in mijn hoofd....

null

Steinplatte-Winklmoosalm

@Sebastiaan goed dat je dat nagekeken hebt want dat is lang niet bij elke provider het geval … Voor je het weet ben je 5€/MB kwijt …

evert op 1 feb 2019 08:53

5 EUR per MB? Dat valt nog mee, in België is het bij Proximus 12 EUR per MB in Zwitserland!

Fotsirk op 1 feb 2019 11:10

Bij Proximus is het €12 per MB. Vorig jaar in Ischgl een vervelende ervaring gehad met roaming kosten. 40€ om wat fototjes te verzenden via Whatsapp aan de verkeerde kant van de berg.

Sneeuwalarm

Ontvang gratis een sneeuwalarm per e-mail van jouw bestemming in aanloop naar je wintersport vakantie! De meldingen stoppen automatisch na je vakantie.

Plaats een reactie