Terugblik: Alpenwinter 2019-2020 was skivriendelijk maar veel te warm

Roel op 05 april 2020· 34 reacties

Het zonovergoten Colfosco (Italië) in de Kerstvakantie
Het zonovergoten Colfosco (Italië) in de Kerstvakantie
Het is tijd voor de jaarlijkse terugblik op het Alpenweer van de winter 2019-2020. Een winter die skivriendelijk was (het was vaak mooi weer) maar ook veel te zacht. “Extrem milder Dezember”, “Extrem milder und sonniger Januar” en “Februar der Rekorde” waren de titels van de maandrapportages van MeteoSchweiz (de Zwitserse weerdienst). De winter van 2019-2020 gaat voor de Alpen dan ook de boeken in als een zonnige maar hele magere, met op de valreep regionaal nog forse sneeuwhoeveelheden. Eind februari kwam de winter goed los maar toen was het eigenlijk te laat. Met dank aan corona.

Meer vakantieweer dan winterweer

Voordat ik inga op de details zal het beeld van de gemiddelde wintersporter misschien anders zijn dan de teneur in deze terugblik. Ondanks dat de temperatuur over december, januari en februari bijna 3 graden boven het langjarig gemiddelde lag, kon er in de winter van 2019-2020 prima geskied worden en hebben de meeste wintersporters een goede vakantie gehad. De meeste pistes waren geopend, de zon scheen vooral in december en januari uitbundig en het was niet koud.

De goede omstandigheden hadden we echter te danken aan de vele sneeuwkanonnen én het feit dat er op de juiste (koelere) momenten wat natuursneeuw viel. Deze bleef in Oostenrijk vanaf zo’n 1000-1200 meter liggen (elders iets hoger) waardoor het “winters plaatje” toch op veel plaatsen klopte. Het kwam niet door de sneeuwhoogtes zelf. Want die lagen, met uitzondering van het voor- en naseizoen, op een ondergemiddeld niveau. Ook transformeerde de sneeuw in de middag regelmatig tot slush die na een heldere nacht opvroor en weer werd aangevuld met ‘verse’ kunstsneeuw. Oftewel zonder sneeuwkanonnen en de inzet van de pistediensten was het skiseizoen heel wat slechter verlopen dan het voor veel vakantiegangers deed.

Aussois (F), 30 december
Aussois (F), 30 december

November: veelbelovend met megadumps voor het zuiden

De winter begon veelbelovend. Begin november vielen er enkele tientallen centimeters in de westalpen waarna het Zwitserse Verbier vervroegd openging. Ook Oostenrijk kreeg 30cm sneeuw tot in enkele dalen, maar dat was kinderspel vergeleken met wat de zuidalpen daarna te verwerken kregen. Tussen 8 en 20 november volgden een aantal zware südstau-situaties elkaar op met in korte tijd enkele meters(!) sneeuw. Talloze wegen werden afgesloten en hele dalen raakten afgesloten van de buitenwereld doordat bomen en elektriciteitsmasten omvielen. Deze konden de natte, zware sneeuw niet dragen. In een liveblog volgden we de ontwikkelingen in Zuid-Tirol op de voet met ongekende beelden voor de maand november.

Even later was het ook raak in Noordwest-Italië en Zuid-Zwitserland. In Sils-Maria bij Sankt Moritz (Zw.) viel in november 220 centimeter sneeuw. Sinds het begin van de metingen in 1864 had alleen november 1887(!) meer dan 200 centimeter. Eind november lag hierdoor in de zuidalpen 4 tot 5 keer zoveel sneeuw als normaal.

Bron: SLF)
Bron: SLF)

Achteraf gezien hebben Zuid-Tirol (Italië), Ostirol en Karinthië (beide Oostenrijk) zowat de hele winter moeten teren op deze vroege dumps. Tot begin maart viel hier nauwelijks nog iets; op een korte fase in december na.

Sestrière (I) 25 november
Sestrière (I) 25 november

December: vaak föhn, in het zuidwesten sneeuw

December begon zoals november in een groot deel van de Alpen was geëindigd: zacht. De hele maand was zacht; verspreid over de Alpen lag de temperatuur 2 tot 3 graden hoger dan normaal. In Oostenrijk was de novembersneeuw grotendeels weggesmolten; het zou tot vlak voor kerst duren dat er weer sneeuw van betekenis viel. Door föhn was het vaak extreem zacht en zonnig. Op 17 december werd het op drie Oostenrijkse stations meer dan 20°C met als maximum 21,3°C in Feldkirch.

Na een serie zeer zachte dagen lag er in Saalbach op 20 december nog maar weinig sneeuw
Na een serie zeer zachte dagen lag er in Saalbach op 20 december nog maar weinig sneeuw

Frankrijk en Noordwest-Italië hadden in december wel regelmatig sneeuw, check bijvoorbeeld deze video van Rogier. Vanaf 21 december viel er vaak en veel sneeuw bij een sneeuwgrens die pendelde tussen 800 en 1500 meter. In de Franse Alpen en ook in Italië (waar rond de 20e nogmaals 20-30cm viel) lag er in de kerstvakantie dan ook meer dan genoeg sneeuw.

Ook in Oostenrijk en Zwitserland kwam het vlak voor de Kerst op de valreep goed. In de eerste week van de Kerstvakantie viel er ten noorden van de alpenhoofdkam veelvuldig sneeuw, al was het nog steeds vrij zacht. Beneden de 1000 meter viel er soms regen. Tweede Kerstdag was een van de weinige stralende dagen die week met veel zon. In de tweede week van de Kerstvakantie werden de bakens echter verzet. Het werd een prachtige vakantieweek met veel zon en dit mooie weer zou tot diep in januari aanhouden!

Breuil-Cervinia, 13 december
Breuil-Cervinia, 13 december

Kitzbühel, Nieuwjaarsdag
Kitzbühel, Nieuwjaarsdag

Januari: zeer zacht en zonnig

Bijna heel januari werd het Alpenweer gedomineerd door hogedrukgebieden. Actieve storingen trokken in een wijde boog om de Alpen heen waardoor het grotendeels droog, zonnig en zeer zacht was. Opnieuw lagen de temperaturen Alpenbreed 2 tot 3 graden boven normaal. In Zwitserland en Oostenrijk was het de op twee na warmste januari sinds het begin van de metingen. Alleen 1898 en 1989 waren (iets) zachter.

Het Salzburgerland was deze maand een opvallend “frisser” gebied op de weerkaart. In de dalen handhaafde de koudere lucht zich langer dan elders en dit was op de webcams bij Zell am See soms heel goed te zien. Dit weerfenomeen wordt een inversie genoemd.

Rijp in het dal, dooi op de berg (Zell am See, 2 januari
Rijp in het dal, dooi op de berg (Zell am See, 2 januari

Temperatuurafwijking van januari in Oostenrijk: het Salzburgerland was minder zacht
Temperatuurafwijking van januari in Oostenrijk: het Salzburgerland was minder zacht

Januari was in de hele Alpen extreem zonnig en droog. In Oostenrijk scheen de zon gemiddeld 45% meer dan normaal. In Lienz (Osttirol) en in delen van de Italiaanse Dolomieten viel bovendien de hele maand geen druppel regen en geen vlok sneeuw.

Februari: zeer zacht maar stormachtig

Het zachte weer hield onverminderd aan in februari maar het werd wisselvalliger. Deze maand lag de temperatuur 3 tot 4 graden boven de norm van 1981-2010. In Oostenrijk, Zwitserland én Frankrijk was het de op één na warmste februari in de meetschiedenis. Het thermisch hoogtepunt lag op 24 februari met een maximumtemperatuur van 24,6°C in het Zwitserse Biasca. Ten noorden van de alpenhoofdkam werd het een stuk onbestendiger. Kou- en warmtefronten volgden elkaar in rap tempo op met afwisselend sneeuw en regen. Er viel soms (veel) regen, zoals op 3 februari met in het Oostenrijkse Kleinwalsertal binnen 24 uur tijd meer dan 105 mm regen. Het was te danken aan de iets lagere sneeuwgrenzen in de periode daarvoor dat er in Mittelberg op 1218 meter nog zoveel sneeuw lag als op deze foto te zien is. In het nabijgelegen Oberstdorf (813m) lag ongeveer de helft van de winter helemaal géén sneeuw.

Mittelberg, Kleinwalsertal kreeg op 3 februari 105 mm regen
Mittelberg, Kleinwalsertal kreeg op 3 februari 105 mm regen

Het was ook de maand dat de Mer de Glace, Frankrijk’s langste gletsjer er kaal uitzag op 1609 meter. De vaak hoge sneeuwgrens ging gepaard met enkele zware stormen waarvan “Sabine” cq. “Ciara” de bekendste was. Er trokken windsnelheden over tot boven de 200 km/uur.

Een sneeuwloze gletsjer op 3 februari, Mer de Glace (F)
Een sneeuwloze gletsjer op 3 februari, Mer de Glace (F)

Hier staat tegenover dat de voorjaarsvakantie voor veel mensen prima weken waren. Er kon toch volop geskied worden en soms lag de sneeuwgrens laag genoeg voor een cosmetisch laagje natuursneeuw waardoor het wintergevoel voldoende aanwezig was. Zelf zat ik die week in Dienten am Hochkönig waar het drie ochtenden op rij sneeuwruimen was met op twee dagen blizzardachtige condities. Even was het op-en-top winter!

Uiteindelijk vrij normale hoeveelheden sneeuw

Door alle wisselvalligheid kwamen we boven de 1500 meter uiteindelijk op relatief normale hoeveelheden sneeuw uit. Begin maart hadden de Franse Alpen zelfs duidelijk meer sneeuw dan normaal en sprak Meteo-Alpes over recordverdachte hoeveelheden boven de 2300-2500 meter. Begin maart was ook het moment dat de zuidalpen weer een goeie dump kregen. In Italië was het aantal sneeuwdagen na december op een hand te tellen maar in maart sloeg de winter terug. Er viel een forse zuidkantdump en niks leek een mooi naseizoen in de weg te staan. Totdat corona genadeloos toesloeg; het vervolg kennen we.

Herfst voor het Sauerland

Door de relatief hoge temperaturen deze winter was het onder de 1000 tot 1200 meter soms behelpen met kunstsneeuw, maar in het Sauerland konden de sneeuwkanonnen het helemaal niet bijbenen. Winterberg met zijn moderne sneeuwinstallaties heeft een vrij dramatisch seizoen achter de rug. Bijna ieder sneeuwmomentje werd afgestraft door regenval waardoor men weer van voor af aan kon beginnen. Voor Willingen en de kleinere skigebieden in het Sauerland was het nog wat erger. Net als in Nederland bleek de herfst in het Sauerland geen drie maar zes maanden te duren. Hetzelfde gold voor de Vogezen en de Harz. Erg jammer.

Meestal viel er niet genoeg natuursneeuw in het Sauerland
Meestal viel er niet genoeg natuursneeuw in het Sauerland

Klopte de winterverwachting 2019-2020?

Nu doemt natuurlijk de vraag op, klopten de seizoensverwachtingen voor de winter van 2019-2020? In grove lijnen hadden ze gelijk want de meeste modellen voorzagen een te zachte winter, alleen werd de warmte onderschat. Het was duidelijk warmer dan het ‘warmste model’ CFSv2 van tevoren had berekend. In plaats van 1 tot 2 graden te warm was het 2 tot 3 graden warmer. De details had geen enkel model echt goed in de smiezen. Zowel de verschillen tussen de wintermaanden als de neerslagverdeling werd door niemand correct berekend.

Bedankt voor de foto’s

Tot slot wil ik iedereen bedanken voor het insturen en delen van de vele weerfoto’s op het forum. Ik heb er een paar in dit weeroverzicht gestopt als herinnering aan deze bijzondere winter. Laten we duimen dat we volgend jaar op een koudere en vooral langere winter terugblikken in goede gezondheid en zonder vervelende virussen.

Bronnen: MeteoSchweiz, SLF, ZAMG, MeteoFrance, Wetter Südtirol

Lees ook:

Als eerste op de hoogte van nieuwe weerberichten? Klik hier om je aan te melden.
Roel
is redacteur en sinds 2009 onze vertrouwde wintersportweerman. In het seizoen schrijft hij dagelijks over sneeuw en achtergronden van de wintersport.

Plaats een reactie

Bedankt Roel! Mooi artikel en inderdaad kwakkelend seizoen, een raar seizoen in veel opzichten. Persoonlijk, nog nooit zo’n slechte week gehad in Sankt Anton in Maart, vooral door de regen die viel net voor de sluiting. Hopelijk volgend jaar weer een normaal winters en gezond jaar 😎

Let it snow!

Thanks Roel! Duimen voor volgend jaar en blijf gezond :)

@Roel: dank je voor dit overzicht. Normaal gezien was ik eind deze week nog een weekje met het gezin gaan skiën naar See (Paznaun) - Corona besliste er anders over - en als ik naar de weersvoorspellingen bij ORF Wetter kijk, hadden we niet alleen een zeer zonnige start van de vakantie gehad maar ook een zeer warme week. Een beetje bovengemiddeld te warm zoals de rest van het seizoen…

Bedankt Roel!

Goed verhaal Roel. wij hadden het geluk dat we zowel in november als met kerst het beste mee konden pakken. Einde was inderdaad ongelukkig En toch nog onverwacht, alhoewel die brandende borrels wel weer wat goed maakten;)

Op naar volgend seizoen in goede gezondheid!

Edwin van Riel

Merci voor het overzicht
Je ziet toch direct wat een maand minder sneeuw spuiten doet in de Alpen, veel groen al

Peter, 5 april 2020

Roel, bedankt voor de weersinformatie deze winter. Het heeft ons geholpen bij het maken van plannen voor de wintersport.

Merci voor het overzicht
Je ziet toch direct wat een maand minder sneeuw spuiten doet in de Alpen, veel groen al

Pieter230976 op 5 apr 2020 12:49

Volgens mij is er een afspraak met de boeren dat er vanaf 14 maart geen gebruik meer wordt gemaakt van sneeuwkanonnen. Dus dat zou geen enkel verschil moeten maken. Het niet meer prepareren van de pistes heeft wel invloed.
Ik zou op 14 maart naar Flachau zijn gegaan. Af en toe kijk ik nog even op de webcam hoe het er daar bijligt. Het verrast me wel dat de pistes er na 3 weken nog steeds prima bijliggen, terwijl het toch amper heeft gesneeuwd. Het dorp is wel groen inmiddels, maar je zou nog gewoon tot daar kunnen afdalen. Het geeft wel aan dat ze goed voorbereid waren op het voorjaar!

Beter één piste onder mijn ski's dan 10 op de webcam

Dank voor deze heldere terugblik. Zelf 3e week van januari in Trois Vallees de beste wintersportweek van de afgelopen 10 jaar gehad. Voorafgaande vrijdag veel sneeuw en vervolgens een zonnige week met nauwelijks wind. Je moet gewoon geluk hebben. Ik zie overigens op de webcams op de pistes van Les Menuires nog een behoorlijk pak sneeuw. Toch met de nodige twijfels afwachten wat volgend seizoen gaat brengen.

Hen48

Goede samenvatting!
De gevolgen van de zuidelijke dump in november en het lenteweer in december gelukkig mogen meemaken, op naar de volgende winter die hopelijk toch een beetje kouder mag worden. :)

Bla, bla, bla.

Bedankt Roel!
Tot volgend seizoen!

Als je nu kijkt naar webcams in de Alpen is zalig veel zon , maar had toch liever met Pasen in val thorens gezeten mss wel papsneeuw in de namiddag maar lekker bruinen , het is nu zo tot volgend jaar 😉😉😃

Als je nu kijkt naar webcams in de Alpen is zalig veel zon , maar had toch liever met Pasen in val thorens gezeten mss wel papsneeuw in de namiddag maar lekker bruinen , het is nu zo tot volgend jaar 😉😉😃

Pieter230976 op 6 apr 2020 11:21

Ik weet zeker dat de condities nu elke ochtend geweldig zouden zijn. Het is heerlijk fris 's ochtends dankzij de uitstraling. traditioneel is dit de week dat ik de mooiste skidagen heb (verse sneeuw of geen verse sneeuw, dat maakt weinig uit… ) maar nu zit ik noodgedwongen binnen of buiten op mijn terras.

Click. Click. Peace

Tja wij zouden van 20 - 28 maart in 3 vallees zitten. Je weet wel die week dat het iedere dag zonnig was met lekker lage temperaturen en een gortdroge lucht. Pistes die gewoon tot het eind van de dag heerlijk griffig zijn, en uit de wind en in de sterke voorjaarszon is zou het heerlijk relaxen zijn geweest. Maarja dat vervloekte virus he…

Born to Ride

Wij hebben half januari echt een top week gehad in Wolkenstein! Wat een fantastisch gebied en top omstandigheden in de Dolomieten die week.

Wat een contrast met de huidige situatie die daar ongeveer één maand later begon.

“Skivriendelijk” ??? Meen je dat?
Wij zijn begin februari van de piste afgewaaid en -geregend. Nota bene in Val d’Isère. En voor zover ik heb kunnen volgen was dat verre van de enige keer en waren er plekken die nog veel meer miserie (regen, wind, …) hebben gehad…

“Wisselvallig” lijkt me een beter adjectief: top voor wie op het juiste moment op de juiste plek in de Alpen zat, absolute flop voor wie er op de “wrong time, wrong place” zat…

@Skiwi Heb je het stuk over februari wel gelezen? Dat ontkracht verder niet dat twee van de drie wintermaanden zonnig tot zeer zonnig waren. Gemiddeld over de Alpen en niet voor iedere plek op ieder moment van toepassing uiteraard.

Weerman, redacteur, skiër, Limburger

Ja hoor @Roel, op het artikel verder niets aan te merken, ik heb 't enkel moeilijk met het adjectief skivriendelijk in de titel.

En inderdaad, er waren heel wat goede periodes, maar naar verhouding met andere winters toch ook vrij veel en vrij lange extreem slechte periodes.
Vandaar dat ik “wisselvallig” een betere term vind, mocht ik enkel focussen op februari dan zou ik zelfs voor “rampwinter” opteren ;)

Onder skivriendelijk versta ik de hele winter door zonnige periodes afgewisseld met korte sneeuwepisodes, occasioneel zelfs wat föhn. Maar zeker geen wekenlange regen en orkaanwind zoals afgelopen winter.

Persoonlijk zet ik de afgelopen winter (laat ff alle ellende van het virus achterwege) in mijn top 3. Mocht in januari 3 weken heerlijk genieten in de Dolo’s. Drie weken mooi weer met veel zon, goede temperaturen ( koud in de nacht/ochtenden en zon op het terras ) en heerlijke sneeuw. Zelden beter gehad.

“Skivriendelijk” ??? Meen je dat?
Wij zijn begin februari van de piste afgewaaid en -geregend. Nota bene in Val d’Isère. En voor zover ik heb kunnen volgen was dat verre van de enige keer en waren er plekken die nog veel meer miserie (regen, wind, …) hebben gehad…

“Wisselvallig” lijkt me een beter adjectief: top voor wie op het juiste moment op de juiste plek in de Alpen zat, absolute flop voor wie er op de “wrong time, wrong place” zat…

Skiwi op 6 apr 2020 17:20

Wij ook weggestormd in Warth Schröcken begin februari en nu zaterdag e.k. normaal naar Livigno.😥

Ski-tijd 2019-2020 : 3 uur.😂

Born to run. B.S.

geen geld voor de de Großglockner Hochalpenstraße te ruimen , het kan ergens anders beter gebruikt worden

geen geld voor de de Großglockner Hochalpenstraße te ruimen , het kan ergens anders beter gebruikt worden

Pieter230976 op 6 apr 2020 20:25

Lijkt me logisch. Welke toerist gaat daar gebruik van maken?

Mr. Slow

Mijn eerste winterseizoen in Innsbruck was qua sneeuwhoeveelheden vrij mager, maar toch heb ik heel wat schitterende skidagen achter de rug (binnenkort meer hierover in een overzicht). Over de hele winter gezien hadden we een normale hoeveelheid neerslag in de stad (126 mm in de 3 wintermaanden tegenover 130 mm normaal in de periode 1981 - 2010), maar erg weinig sneeuw tot in het dal (ongeveer 5 sneeuwmomenten met een sneeuwgrens in het Inntal). Meerdere skigebiedjes in de buurt hadden moeite om in december te openen door te hoge temperaturen en nauwelijks natuursneeuw. Rondom Innsbruck konden veel gebieden in december niet meer dan de helft openen. In Rangger Köpfl en Nordkette zijn de dalafdalingen slechts enkele dagen geopend geweest, in Glungezer zelfs het hele seizoen niet.

In december, januari en maart heb ik veel zonnige skidagen gehad, zoals Roel dus passend omschreef erg skivriendelijk. In februari werd het ook hier wisselvalliger met geregeld harde wind en liftsluitingen. Toch had ik verspreid over de maand nog een aantal rustige skidagen zonder al te veel wind en neerslag.

Daggemiddelden van afgelopen winter (dec - feb) van het meetstation Innsbruck-Universität (Bron: zamg.at)

null

*bericht bewerkt door Henri op 06 apr 2020 22:17

geen geld voor de de Großglockner Hochalpenstraße te ruimen , het kan ergens anders beter gebruikt worden

Pieter230976 op 6 apr 2020 20:25

Lijkt me logisch. Welke toerist gaat daar gebruik van maken?

Quick op 6 apr 2020 20:29

@Quick deze:

null

🙂

Bla, bla, bla.

@henri bizar toch. Begin november was de weg door het Stubaital afgesloten ivm lawines, ook de weg omhoog bij Sölden was afgesloten, moesten wachten om naar beneden te kunnen.

Edwin van Riel

Mijn foto als coverfoto ❤️
Dank @roel

Zo dramatisch als het nu is voor alles en iedereen in of gelieerd aan de reisbranche, zo perfect was de 2e week van de kerstvakantie in Zuid-Tirol.

Gelukkig is reizen een fantastische manier om herinneringen te maken en kunnen we daar nu op teren. Hoop voor iedereen hier, en zij die hun boterham erin of ermee verdienen in het bijzonder, dat we snel weer de bergen in kunnen trekken, ongeacht seizoen.

Dank voor de weersverwachtingen, verslagen, (live) reportages.

*bericht bewerkt door roberthoogenboom op 07 apr 2020 12:13

la Toussuire

null

*bericht bewerkt door Pieter230976 op 10 apr 2020 21:22

null

Tja, niet zo gek dat het op 1500m groen is medio april…

Mr. Slow

Tja, niet zo gek dat het op 1500m groen is medio april…

Quick op 15 apr 2020 23:20

Ik ook extreem dat het 12 graden is op 1500m , normaal zat ik in LTV maar als ik de webcams zie is er zeer veel weg in 10 dagen

Sneeuwalarm

Ontvang gratis een sneeuwalarm per e-mail van jouw bestemming in aanloop naar je wintersport vakantie! De meldingen stoppen automatisch na je vakantie.

Plaats een reactie