Hoe een gletsjer stroomt
Gletsjers stromen, dat weten we allemaal. Dit hebben we namelijk geleerd op school, gezien op Klokhuis, Discovery of als bergsporter met eigen ogen gezien. Zelf heb ik wel meerdere keren op het krakende en knarsende ijs van een gletsjer geslapen. Toch heb ik deze stroming van het ijs nog nooit zo duidelijk en indrukwekkend gezien als in bovenstaande filmpje. Deze beelden zijn gemaakt door het Parc National des Ecrins in Frankrijk. De beroemde Glacier Blanc stroomt namelijk hard en in een time-lapse van een jaar is dat goed te zien.
Waarom stromen gletsjers
Gletsjer ontstaan doordat er meer sneeuw valt dan afsmelt. Hierdoor komt er sneeuwlaag op sneeuwlaag. Het ijs ontstaat als het gewicht van de sneeuw die op elkaar wordt geperst zo hoog wordt dat de lucht uit de sneeuw verdwijnt en het ijs wordt. Sneeuw verandert eerst in firn, wat daarna in wit ijs verandert en dat wordt uiteindelijk gitzwart en keihard gletsjerijs.
Door de dieptedruk wordt het ijs plastisch en daarna kan het zelfs op horizontale vlakte gaan stromen. Dus door de druk die door een ‘overschot’ aan ijs ontstaat gaat een gletsjer stromen. Op het bovenstaande filmpje is te zien dat dat op dit punt van de Glacier Blanc met 80 meter per jaar gaat. Afhankelijk van de landschapsvorm zullen gletsjers versnellen of langzamer gaan glijden. Hierdoor zal ijs uit elkaar scheuren en spelten doen ontstaan.
Spleten
In dit filmpje is het goed te zien hoe gletsjerspleten ontstaan door de beweging van het ijs op, in dit geval, een steiler wordende rotswand. Het ijs wordt als het ware opengetrokken. Tevens is ook erg mooi te zien hoe sneeuwbruggen ontstaan en weer wegdooien. Zo worden de gletsjerspleten een onzichtbaar gevaar in de winter voor off-piste skiërs.
Skiën op bewegende gletsjers
Nou zijn veel gletsjers van skigebieden niet de hardst stromende massa’s. Sommige stromen amper. Dat is maar goed ook want anders zouden de liften een probleem hebben. Een gletsjer die nog wel hard stroomt en waar liften op staan is die van la Grave. Nou ja, ik zeg staan. Het is eerder hangen, want deze liften hangen als een hangmat aan de rotsen en staan dus nergens in directe verbinding met het ijs, gelukkig maar want anders zouden de liftpalen om de dag verplaatst of gerepareerd moeten worden.
Skiën op de gletsjers
Al staan er geen liften op dit soort gletsjers er kan in een aantal skigebieden wel op geskied worden zo voeren de beroemde toppistes van Les Grands Montets in Chamonix over vergelijkbare gletsjertongen. De Argentiere gletsjer die hier ligt stroomt nog harder dan de Glacier Blanc. Maar ook in Zwitserland op de Morteratsch bij Sankt Moritz (Diavolezza) ski je over vergelijkbare stromende gletsjertongen. Kennen jullie meer gebieden waar je op beveiligde pistes langs dit soort natuurgeweld kunt skiën?
Plaats een reactie
Cool filmpje! Wist ook wel dat gletsjerijs verplaatst, maar deze verplaatsing is echt wel ongelooflijk.
Mij is trouwens vertelt dat je zoveel sleepliften hebt op gletsjers (bv op hintertux) omdat deze relatief makkelijk kunnen worden verplaatst. Klopt dat?
@Arnh Inderdaad!
Prachtig filmpje.
Cool filmpje hoor!
Trouwens, is die gele skiroute 7 bij Diavolezza een (lawine)gecontroleerde skiroute?? Ben er alleen 's zomers een paar keer geweest, maar kan me bijna niet voorstellen.
Lijkt me dan wel weer leuk om eens te doen. Loopt volgens mij bijna helemaal tot de camping Morteratsch waar we destijds stonden! Maar ja, leider ist die Schweiz etwas teurer geworden…
@Maik100 Ik weet dat niet, misschien kan @Roel ons daar meer over vertellen. Anders is de Grands Montets boven Chamonix een aanrader om zo dicht langs ijstorens te skiën, op beveiligde pistes (ga echter geen meter naast de paaltjes…). Maar ja, Chamonix heeft bijna het prijsniveau van Zwitserland…
@maik100 toen ik er was een paar jaar geleden was ie gesloten omdat er te weinig sneeuw lag en de veiligheid niet kon worden gegarandeerd. Ik maak daaruit op dat het wel degelijk een officiële beveiligde skiroute is.
@Roel Bedankt! Ik zal hem onthouden, mocht ik toch eens een keer in de buurt zijn.