Verdwenen skigebiedjes
Sinds enkele jaren heb ik een kleine fascinatie voor verdwenen skigebiedjes. Mijn oude ADAC-Ski Atlas uit 1987 staat er vol van. Of beter gezegd, is er vol van komen te staan want het aantal pistes en liften neemt niet alleen maar toe in de Alpen. Sommige skigebieden hebben het onderspit moeten delven, misschien wel juist door al die ontwikkelingen elders.
Meer en groter
In het nieuws komen vooral de skigebieden die zijn uitgebreid, snellere liften hebben gekregen of die met elkaar verbonden zijn. Een van de bekendste voorbeelden is de Vanoise Express tussen La Plagne en Les Arcs waardoor het immense Paradiski is ontstaan. Meer recent kennen we de verbinding tussen Warth - Schröcken en Lech (Oostenrijk), Arosa en Lenzerheide (Zwitserland) en sinds dit jaar ook de verbinding van Fieberbrunn met het Skicircus Saalbach Hinterglemm Leogang via de TirolS bahn.
Dit met als doel meer wintersporters naar het skigebied te trekken óf om het hoofd boven water te houden. In het geval van Skijuwel (verbinding Alpbach en Wildschönau) speelde dat laatste aspect ook een rol. Toeristen focussen bij hun bestemmingskeuze immers steeds vaker op het aantal pistekilometers, of dat nu terecht is of niet.
Het mag duidelijk zijn dat dit ten koste gaat van gebieden die hier niet in meegaan. Gebieden waar het geld voor grote investeringen ontbreekt, die geïsoleerd liggen of waar uitbreiding ruimtelijk lastig is, bijvoorbeeld vanwege een natuurgebied.
Kramsach
In de carnavalsweek was ik in het Alpbachtal. Vanuit het skigebied kijk je uit op het Inntal en zie je aan de overkant een fraaie afdaling tussen de bomen lopen. Een voormalige piste uit het verdwenen skigebied Sonnwendjoch in Kramsach. Het is nu een geliefd wandel- en toerskigebied. De enige overgebleven oefenpiste ligt in het dal.
Grabs, Montafon
In het Montafon in Vorarlberg heb je een aantal losse skigebieden waarvan de twee grootste, Silvretta Nova en Hochjoch, inmiddels verbonden zijn. Tot zo’n 10 jaar geleden was er nog een gebiedje dat inmiddels van de skikaart is verdwenen, Grabs de huisberg van Tschagguns. Dit skigebied ging tot zo’n 1600 meter en was toegankelijk met een stokoude eenpersoonsstoeltjeslift. In 2008 maakte ik daarvan deze foto, toen was het skigebied al dicht.
Het deelgebied heeft een aantal jaren te koop gestaan, maar daarna is de stekker er definitief uitgetrokken en kwam de verbinding Silvretta Nova-Hochjoch in beeld.
Gerlos
Veel mensen weten het niet, maar het roemruchte Gerlos heeft ook een verloren skigebied. Aan de andere kant van het dal lag de Fürstalm. Een klein gebied met een lange stoeltjeslift en bovenin enkele sleepliften. Een rustige uitwijkmogelijkheid voor het drukke hoofdgebied. Tijdens een van mijn eerste wintersportvakanties met vrienden heb ik hier op een mistige dag een middag doorgebracht. Doodstil was het er, waarschijnlijk één van de redenen dat het gebiedje is opgedoekt.
En zo zijn er in de hele Alpen nog veel meer skigebieden en liften van de kaart verdwenen. Soms zie je nog terug waar de pistes en liften hebben gelopen, en soms ook helemaal niet. Kennen jullie voorbeelden?
Plaats een reactie
Bij Andermatt kon je vroeger heel leuk skiën bij Hospental op de Winterhorn. Dit is enkele jaren geleden ook helemaal gesloten. Het is inmiddels een beschermd natuurgebied geworden.
Zie ook forum topic: https://www.wintersport.nl/skigebieden/andermatt/forum/topic…
In vele gevallen zijn skigebiedjes opgedoekt als compromis om elders uit te mogen breiden. Zo is de Furstalm in Gerlos geofferd om de verbinding met Zell te mogen aanleggen. In Verbier is de dalafdaling (skiroute) naar Bruson geofferd zodat een beschermd natuurgebied ontstond, dit als compensatie voor de ontsluiting van de Mont Fort gletsjer. Ook de skiroute die onder aan de Prarion begon en eindigde bij een busje dat je naar La Tzoumaz bracht, is verdwenen, eveneens om een beschermd stukje natuurgebied te creëren. Het is geven en nemen.
@skibeest, in 2004 toen ik in Fürstalm geskied heb was de verbinding met Zell am Ziller al open, dus ik weet niet of dat klopt. Verklaring klinkt wel plausibel trouwens.
@Roel, klopt, de installaties mochten nog economisch uitgenut worden. Nieuwe investeringen waren echter niet meer toegestaan en het gebiedje moest uitsterven.
Zo was er in Fieberbrunn het gebied Weissach / Hochkogel. Ergens aan de rand van het dorp bij Rosenegg. Dit waren 2 sleepliften met blauwe pistes en het was er rustig. Prima voor de beginners.
Dit gebied hebben ze nog geprobeerd open te houden en later zijn er rodelactiviteiten geweest, maar sinds een aantal jaren is deze ook van de pistekaart verdwenen. Zonde, want het heeft ook wel wat die kleine gebiedjes met eigen skischooltje en een gezellige hut erbij, waar het geen massatoerisme is.
Als ik me niet vergis is het mini-gebiedje bärenalm, bij hinterstoder ook al enkele jaren dicht. Nadat ze in het hoofdgebied een nieuwe fis-afdaling hadden aangelegd, kon de oude verdwijnen.
@roel ik ontdekte onlangs Le biot als verdwenen skigebied. Maar daar zouden ze nu aan het werk zijn om er opnieuw iets toeristisch van te maken.
Kijk, daar staat het, rechts op de kaart. Toen ik in 1993 (!) in Fieberbrunn was, heb ik er ook een middag geskied, gewoon voor de fun.
Ik heb leren skiën op de huisberg van St. Johann im Pongau, de Hahnbaum. Officieel hoort dit bij de Salzburger Sportwelt, maar heeft er geen verbinding mee. Er staan nu nog een 2-stoeltjeslift en een ankertjeslift. Benieuwd hoelang die nog open blijven.
He, dat is grappig! Wij kijken al een paar jaar in de zomer vanuit ons appartement in Schruns uit op de bergen boven Tschagguns en hebben al een paar keer gezegd: dat ene stuk… dat lijkt zo op een piste, maar er is daar toch niets? Nu weten we dus dat er wel ooit een piste was! Overigens heeft Tschagguns er wel een nieuwe wintersport bijgekregen: drie schansen voor het skispringen, wat ze ook in de zomer blijven doen.
Leuk artikel Roel en een leuke fascinatie!
Leuk artikel! Dichter bij huis zal er ook wel wat op dit gebied zijn. Ik heb wel eens wat gelezen over liftjes in de Eifel die niet meer gebruikt worden. Welke dat zijn weet ik zo niet. In de Ardennen zal dat vast ook zo zijn, net zoals in het Sauerland waar de uitbreidingen in Willingen, Winterberg etc ten koste zullen zijn gegaan van losse liften. Wie weet hier iets van?
Hannig in Saas Fee was vroeger ook een skiberg. Dat is nu verandert is een rodelberg.
@Frank9 in het Sauerland doen de gebiedjes met 1 of 2 liften het juist erg goed als er voldoende natuursneeuw ligt. Er komen daar busladingen vol scholieren die les krijgen in die gebiedjes. Een dagkaart kost er namelijk erg weinig en de lessen zijn over het algemeen zeer goed. Een gebiedje als schlossberg wat een paar kilometer bij Winterberg vandaan ligt heeft de laatste jaren een groeiend aantal bezoekers, waaronder ook veel Nederlanders die in het nabijgelegen centerparcs verblijven. Het gebied van de Zahnehang net achter Winterberg heeft bijna dagelijks een aantal busladingen met scholeren (zowel uit Nederland als uit de Ruhr als uit die directe omgeving.
Ze profiteren in het Sauerland gewoon enorm van het zeer dichtbevolkte achterland in het Ruhrgebied, wat erg veel dagjesmensen trekt, en wat ook voor de scholen goed bereikbaar is. Aken, Keulen, Bonn, Dusseldorf, Essen, Duisburg, Wuppertal, Monchengladbach, Dortmund en in mindere mate Munster en Bielefeld, liggen allemaal maar op max 1,5 a 2u rijden er vandaan en dan heb je al direct tientallen miljoenen mensen…
veranderd…
Een paar weken geleden ben ik een artikel met kaart tegengekomen over de financieel toestand van bepaalde skilift uitbaters, en eerlijk gezegd wel van verschoten.
Nu ben ik totaal niet thuis in de uitbating van skiliften, maar als ik dit zie denk ik dat er nog paar sluitingen gaan volgen.
Natuurlijk is dit enkel de situatie van de uitbater, wat hotels en restaurants die natuurlijk meeleven in het gebeuren rond de liften is een ander verhaal.
Sluiten de liften, dood je allicht de rest van de economie van het dorp…
Wij hebben in 1992 nog les gehad op de Fuerstalm in Gerlos. In mijn herinnering was het een mooie lange en rustige afdaling. Ideaal om te leren skieen
Ons hotel lag in Gerlos-Gmuend. Met de ski-bus was het 1 halte rijden naar de lift van de Fuerstalm. Ik denk niet dat ik nu nog de bus zou pakken om speciaal die ene afdaling te doen.
Ik vraag me trouwens af of dit soort ‘vergeten pistes’ ideaal zijn om je eerste ‘off-piste’ ervaring op te doen. Je zal dan wel omhoog moeten lopen…
@Roel
Hier een (beetje langdradig, maar ach) stuk over Kramsach
Nu met link :)
Leuk artikel! Ik ben erg geïnteresseerd in zo’n kleine verdwenen (LSAP) skigebiedjes. :)
Kramsach was volgens mij echt een prachtig skigebiedje. Heb vorig jaar september een ritje gemaakt met de eenpersoons stoeltjeslift die in twee secties 1200 hoogtemeters maakt. Ik heb tijdens de rit veel foto’s gemaakt van aanwijzingen van oude skiliften. Ik was eigenlijk nog steeds van plan om er een keer een kort verslagje over te maken…
Verdere voorbeelden van verdwenen skigebiedjes in Oostenrijk en Italië, maar er zijn er nog veeeel meer:
-Rauthhütte (Leutasch)
-Ronachkopf (Thumersbach aan de overkant van het meer bij Zell am See)
-Hirschegg (Bizau, Bregenzerwald)
-Sattelberg (Gries am Brenner)
-Zirog (Brenner)
-Hühnerspiel (Brenner)
-Hirzer/Verdins (Passeiertal)
Helaas kunnen we zo nog wel even doorgaan. Stuk voor stuk prachtige skigebiedjes. Elk jaar komen er weer een aantal bij, zo zijn er afgelopen zomer alleen al 3 skigebiedjes in Steiermark stilgelegd.
Het lieflijke Grächen in Zwitserland heeft een aantal liften gesloten (en afgebroken). Zo waren er eerder twee gondelliften uit het dorp en twee stoeltjesliften op de rechterflank van de Seetalhorn. Daarnaast is een lange sleeplift verdwenen.
Ook in Leukerbad hebben ze twee stoeltjesliften (vanuit het dorp) gesloten. Jammer, want daar lagen mooie rode afdalingen die nu nauwelijks bereikbaar zijn…
@Sndr vind ik nou ook!! Ik ben persoonlijk gek op kleine skigebiedjes waar alleen de locals van af weten.
@Ivo4 aan het einde van het seizoen 2013/2014 is de Rosenegg Abschlepper dicht gegaan. Nog maar twee seizoenen dicht nu dus.
Wow roel,
De Fürstalm daar heb ik zoveel goede herinneringen aan wij gingen daar elk jaar wel een aantal keer skien. Eindeloze vlaktes met verse poeder sneeuw. Het was een klein gebied dat is waar maar het was er geweldig skien niet druk en een heel goed bergrestaurant. Daarnaast waren er vaak raceteam aan het oefenen zodat je af en toe een goede slalon kon skien. Het was zo jammer om te ontdekken dat het dicht is gegaan. Ik vind het leuk dat je het in dit artikel noemt.
En zo zijn er elk jaar echt mooie pareltjes die verloren gaan … zowel liften als hele gebieden.
Welke doorwinterde skiër kan er nu niet van houden? Het begint bij het geluid van een oude lift, als het kan een enkele stoeltjeslift. Een paar scherpe tikken wanneer metaal op metaal sluit op je stoeltje, geschommel wanneer je net aanzet, de harde “doegedoegedoek” wanneer de klem over de geleiders loopt. Dat gevoel bouwt allen maar op naargelang de lift verder gaat. Meestal rustige pistes, niets gecoupeerd, hier en daar wat ruwer gezet … zijn dat nu bomen op de piste? Of toch gewoon een stukje waar ze de jonge loten niet hebben weggekapt? Kom je eindelijke boven en glij je weg van een ijskoud stoeltje, dan staat daar niet 60 man te joelen bij een massarestaurant. Nop … even rondkijken om jezelf wat te oriënteren en wat sporen te zien. Smallere pistes, geen biljartlakens. Natuurlijk gecoupeerd … af en toe verrassend simpel maar mooi.
En dan krijg je die berichten over het samensluiten van gletschergebieden (holy f*ck: Sölden en Pitztal), het vergroten van beskibare gebieden ten koste van kleine gebiedjes, het installeren van grote aanvoerliften vanuit andere dorpen (bv Arzl, Leins of Wens naar de Hochzeiger … of zelfs vanuit het Inntal),… dat doet af en toe toch wel pijn. … Totdat’k ineens zelf 20km minder ver moet rijden om een nieuw gebied te verkennen … of het krakend koud is en de bubble dicht kan.
Leuk die reacties allemaal. @Sndr, ook alles wat met geografie te maken heeft, ik ben breed geörienteerd.
De Furstalm in Gerlos, daar heb ik als klein jongetje nog geskied.
En in Nauders was vroeger de Mutzkopfbahn ook 's winters in bedrijf. Daar waren ook een aantal pistes en heb ik ook geskied. Tegenwoordig draait die lift alleen nog 's zomers, begreep ik.
Ik vind het altijd erg interessant om over zulke gebiedjes te lezen. Op alpinforum is er een speciale afdeling voor verslagen over zulke gebiedjes, erg interessant om soms eens in rond te kijken. Vorig jaar in Gerlos heb ik nog gekeken of ik op afstand Fürstalm kon vinden maar jammer genoeg niet :( Op alpinforum had ik er al wel over gelezen en ook over een ander gebiedje in Italië waar een DSB een mattenpiste bediende voor zomer- en winterskiën! Jammer dat die verdwenen is :(
Ik ken o.a. het skigebied van Kastelruth ( Maritzen) dat ondertussen (tijdelijk) verdwenen is, Pettneu (Lavenar ) vlakbij St-Anton, Nauders (Mutzkopf ) en Kulmberg in Ramsau am Dachstein. En op de website remontees - mechaniques vind je na wat zoeken heel wat informatie over verdwenen liften / gebiedjes in Frankrijk.
De Fürstalm (Gerlos) is op het noorden gelegen en was een prima alternatief om met skilessen uit te wijken als de sneeuwcondities matig waren. Voor beginners waren de bovengelegen pistes prima om op te oefenen. Helaas waren de liften verouderd en is sluit ik mij aan de argumentatie dat de Fürstalm is opgeofferd voor de verbinding met Zell am Ziller. Voor locals en skileraren was de achterzijde van de Fürstalm: het “Schonachtal” een genot als het had gedumpt. Met name in de eerste 70% van de afdaling was metersdiepe geen uitzondering. Hier kon je dagen na de dump nog nieuwe sporen trekken. Ik begrijp gezien de locatie en de benodigde investering dat het niet rendabel was om dit deel van Gerlos op te graden. Toch jammer dat dit noord gelegen gebied verloren is gegaan, de verbindingspiste met Zell am Ziller zijn niet van toegevoegde waarde, de extra pistekilometer welke gelegen zijn in Zell am Ziller wel.
Ja veel gebieden in wallis en omgeving gesloten, hongerberg, ernergalen, hospental (uri)