Zijn skipistes en skigebieden seksistisch?
Volgens een artikel in de The International Review for the Sociology of Sport zijn skigebieden en skipistes seksistische en mannelijke ruimtes. Knipper je nu net als ik met je ogen en vraag je je af wat je nu echt leest?
In de samenvatting van het onderzoek staat:
> “The mountainous sublime is a site for performing athletic, risk-seeking masculinity.The backcountry and advanced terrain at ski resorts also appear as masculinized places. By contrast, less risky areas of the skiing landscape may be interpreted as ‘gender-neutral’ or feminized space. Through skiing, participants construct the meaning of gender and place, privileging masculinized versions of the sport.’
Zijn de bergen seksistich?
Volgens assistent professor Mark C. J. Stoddart worden skigebieden gebouwd voor sportieve en gevaarzoekende mannen en de minder ‘gevaarlijke’ delen van een skigebied worden door de beste man gender-neutral of vrouwelijk genoemd. Een berg is dus opeens seksistisch. Is het de schuld van de bergen of houdt meneer Stoddart er zelf wat seksistische ideeën op na? Mij lijkt het laatste.
Gevaarlijk terrein is mannelijk?
Gevaar is dus mannelijk en gevaar ontwijkend gedrag is vrouwelijk? Het is duidelijk dat de assistent professor nog nooit met een lokale skiester op stap is geweest. Want heel eerlijk gezegd zie ik dagelijks op de piste geen verschil tussen het gedrag (en het eventuele zoeken naar gevaar) tussen mannen en vrouwen. Sterker nog ik leef samen met een dame die het bewijs is dat ook vrouwen van gevaarlijk terrein houden. Ze moest ook hardop lachen toen ik haar van dit onderzoek vertelde.
Groene pistes zijn vrouwelijk?
Verder is het toch ook lastig voor te stellen dat überhaupt iemand een moeilijke afdaling als mannelijk beschouwd en dat vrouwen zich daardoor onderdrukt voelen. Of kijk ik er dan teveel met een mannelijke gedachte naar? Ik heb zelf in ieder geval nog nooit een groene piste als een vrouwelijk deel van het skigebied gezien. Dames: Heeft een van jullie zich weleens onderdrukt gevoeld door de uitstraling van een pittige piste of een moeilijk skigebied?
Ik begrijp het niet
Begrijpen doe ik het niet. Dit onderzoek niet. De reden van het onderzoek niet. En al helemaal het resultaat niet. Volgens mij is wintersport juist één van de sporten waar mannen en vrouwen gelijk op gaan. Kijk eens naar een finale van de freeride world tour of kijk eens naar een goede skifilm. En volgens mij is de damesafdaling tijdens het wk ook niet op een “less risky area of the skiing landscape”.
Wat zeggen jullie?
Plaats een reactie
Volslagen onzin onderzoek, uitsluitend bedoeld om subsidie op te vreten neem ik aan. Laat ik het eens omdraaien, de helling waarop een mannenafdaling wordt gedaan is gevaarlijker voor mannen dan voor vrouwen, simpel omdat vrouwen een ‘licht’ voordeel hebben door het gewicht en daardoor beter de moeilijke bochten kunnen houden. Wereldschokkende (niet relevante) conclusie, waar kan ik mijn subsidie ophalen?
Wat een komkommernieuws zeg (dit onderzoek dan, niet het topic op ws). Over het algemeen trekken dit soort ‘avontuurlijke en gevaarlijke’ sporten meer mannen aan dan vrouwen. En andere dingen trekken gewoon meer vrouwen aan. Kwestie van voorkeur obv statitistische waarheden. Hier hangt tegelijkertijd nog geen normatief oordeel aan vast. Niets met seksisme, discriminatie of stigmatisering te maken.
Moet ik me nu om laten bouwen omdat ik het soms heerlijk vind om over een lege groene of blauwe piste keihard carvend op mn snowboard naar beneden te knallen… Ik begeef me dan tenslotte als man op vrouwelijk terrein. En als man mag ik ook alleen maar naar het damestoilet als ik me om heb laten bouwen, dus ik neem aan dat dat voor de groene, vrouwelijke pistes dan ook geld?
Prachtig dit soort artikelen, kunnen de prutsers in elk geval melden dat zij een artikel gepubliceerd hebben!
Een sport of – breder gezegd – (sub)cultuur beschouwen vanuit een bepaald perspectief is niet nieuw. En vanuit het thema ‘Gender’ iets bezien is een vrij veel gebruikt theoretisch kader binnen Cultural Analysis. Het is iets wat sinds de jaren ’60 gebeurt, sinds de start van de emancipatie van vrouwen in de westerse wereld en – meer wetenschapsfilosofisch gezien – sinds het postmoderne theoretisch paradigma een minderheidsbeschouwing mogelijk maakt.
Virginia Woolf was een voorloper van de stroming die aanvankelijk als ‘Feminisme’ werd betiteld, die met voorvechtsters als Simone de Beauvoir in het midden van de 20ste eeuw wat meer diepgang en wetenschappelijke status kreeg. Maar het was Judith Butler die in de late 20ste eeuw er echt een minder een feministische (lees: politiek-activistische) en meer culturele theoretische stroming van maakte.
Het leuke van zo’n stroming is dat je die specifieke bril kan opzetten. Dan krijgen veel eerder ongeziene details ineens betekenis. Of een heel andere betekenis, soms zelfs het tegenovergestelde. Het ligt er dus maar net aan welke bril, welke filter je opzet. Door een gender-bril ziet de wereld (of culturele manifestaties daarvan) er heel anders uit dan door een socialisme-bril, bijvoorbeeld. Heel interessant. En de (theoretische) deconsructie van het onderwerp – iets van het postmodernisme, dat vooral uitgebreid uiteengezet is door Jacques Derrida – is wat het allemaal mogelijk maakt. Het creëren van zo’n filter die sommige zaken belicht en andere zaken helemaal niet.
Ik ben zelf ook niet echt geneigd de wereld te beschouwen door een gender-bril. Ik ben weer net anders aangesloten. En dat zal voor iedereen gelden: dat hij of zij bepaalde zaken eerder opmerkt, van waaruit je voor jezelf de filter kan beschrijven waardoor jij de dingen ziet. En die filter wil in de loop der jaren ook nog wel eens van kleur veranderen, en is zelden maar één filter eigenlijk. Het is meestal een combinatie van zienswijzen die voor jou zinvolle betekenis geven aan de dingen die je ziet. Maar het is leuk om te zien wat het resultaat is van zo’n filter.
Nooit gedacht dat ik aan mijn studie – Cultural Analysis – nog ooit iets zou hebben op deze website.
Over het algemeen zijn er wel meer mannen dan vrouwen op de piste te vinden (zeker de wat meer uitdagende pistes en al helemaal off-piste). Dat maakt wintersport of bergen of pistes natuurlijk niet seksitisch. Ik zie in de samenvatting van het onderzoek verder niet zoveel over seksisme staan. Wel wat over mannelijkheid en vrouwelijkheid; maar vrouwen hebben ook een deel in zich wat zich laat omschrijven als mannelijkheid en veel mannen hebben ook een vrouwelijke kant; de één wat meer dan de ander.
Maar goed, snap het nut van zo’n onderzoek totaal niet. Wat wel seksistisch is in de wintersport is de kleding: voor mannen is er vaak veel meer keus en betere kwaliteit te vinden. Als vrouw mag je in roze, paarse of gebloemde veel te strakke jasjes en broeken lopen als het aan veel merken ligt. ;)
Wist wel dat ik iets verkeerd deed… ;D
Bovenstaande klopt zeker.
Binnen onderzoek als dit moet verder sterk opgelet worden met het biologisch verschil tussen man en vrouw (sekse) en het meer cultuurbepaalde mannelijk en vrouwelijk (gender). Zo kan een man evengoed ‘vrouwelijk’ zijn als een vrouw ‘mannelijk’. Ik heb het artikel vlug even doorgenomen, maar het lijkt me quasi zeker dat hier gekeken wordt naar het cultuurbepaalde gedrag verbonden aan mannelijkheid en vrouwelijkheid (masculinity en femininity). Er wordt verder ook gezegd dat vele outdoorsporten net een vorm van democratisering hebben doorgemaakt de afgelopen decennia: ‘the feminist movement has had a profound impact on sport, resulting in women’s
increased visibility and participation over the past several decades (Harvey and Houle,
1994). Moves towards gender equality in sport have been made.’ (p. 119)
Om dit artikel daarom meteen als seksistisch of gewoon fout af te doen lijkt me dan ook erg kort door de bocht. Skiën wordt daarbij als een mannelijk gegeven gezien (wat vrouwen dus absoluut niet uitsluit, maar waarbij veeleer veronderstelt wordt dat vrouwen die eraan deelnemen veeleer een mannelijk kantje hebben. Dat men als vrouw als het ware quasi man moet zijn (niet lichamelijk natuurlijk, waarop hier dan al snel gealludeerd wordt (wat echter helemaal niet klopt)), mannelijk moet zijn, om eraan deel te kunnen deelnemen.
Verder wordt er ook - terecht volgens mij - verwezen dat in tijdschriften, op websites,… m.b.t. skiën vooral mannen afgebeeld worden (al betert dit gaandeweg wel), wat bijdraagt aan een vermannelijking van skisport.
Eigen, persoonlijke ervaringen gebruiken om sociologisch onderzoek onderuit te graven is ook redelijk ongenuanceerd (het gaat bovendien om skiën in N. Amerika). Dat vele van de vrouwen die jij, Rogier, kent en die je net als echte waaghalzen of dappere en enorm gedreven/technisch verfijnde skiesters ziet bevestigen dit misschien zelfs net (want door een breder publiek, die vaak zelf niet of nauwelijks met skiën bezig zijn, of slechts als occassionele toeristen, zullen vrouwen als hen misschien net als meer mannelijk dan vrouwelijk gezien worden (zie bijv. de veelgebruikte, niet bepaalde wetenschappelijke uitdrukking, ‘een vrouw met ballen’).
Onderzoek als dit (met gender, en dus niet geslacht/sekse als uitgangspunt) is reeds frequent toegepast op andere outdoorsporten. Zelf ben ik het meest vertrouwd met onderzoek als dit naar bergsport (actueel en historisch). Een uitstekend geschreven wetenschappelijk onderzoek van dr. Andrea Hungerbühler: Könige der Alpen. Zur Kultur des Bergführersberuf (2013), handelt bijv. over ditzelfde topic. Zij gaat in op hoe het berggidsen in Zwitserland nog steeds een mannenbastion is, ondanks een toegenomen democratisering, waarbij vrouwen deel kunnen nemen (zij het soms moeilijker) en dat zij daarbij vooral als mannelijk gezien worden, omdat hen anders quasi de toegang tot het beroep ontzegt wordt. Iets wat hier ook terugkomt. Dit alles, ook binnen het skiën, is daarbij sterk historisch gegroeid (zie bijv. Hansen, P. H. (1995), Albert Smith, the Alpine Club, and the invention of mountaineering in
Mid)Victorian Britain, The Journal of British Studies, 34 (3), 300-324.
Dit artikel wil tenslotte ook duidelijk maken dat vrouwen wel deel kunnen nemen, en dat ook doen, maar dat zij, zeker op hoog niveau, vaak meer barrières te slechten hebben dan mannen (ook vanuit hun eigen omgeving (natuurlijk niet altijd) om hun passies te kunnen uitoefenen. Onderzoek als dit maakt net duidelijk dat democratisering binnen sporten nog niet volledig zijn, en dat er werk aan de winkel blijft, ook al zien we dit niet altijd zomaar om ons heen. Onderzoek als dit is dan ook, volgens mij, enorm relevant om naar een ware democratisering van sport toe te werken (hetzelfde naar bijv. klasse of etniciteit toe)!
Ik hoop dat dit iets meer duiding brengt bij dit artikel en dat dit dus absoluut niet gelezen mag worden als een biologisch verschil tussen mannen en vrouwen (dit is enorm kort door de bocht) :)
@KoenVL Bedankt voor deze feedback! En als inderdaad dit onderzoek nodig is voor nog betere democratisering is het inderdaad goed, en kan niemand er tegen zijn.
Maar toch voelt het voor mij raar aan om een moeilijke piste (of berg) als mannelijk te omschrijven. En dat is toch echt iets dat ik hier in Frankrijk zo niet voel en ook niet zo zie. En ik denk dat er genoeg dames zijn die keihard aan de weg timmeren om ‘gevaarlijke sporten’ te democratiseren. Misschien is dat inderdaad teveel vanuit mijn milieu bekeken. Aan de andere kant ik zit midden in dit zogenaamde mannelijke milieu dus ben redelijk ervaringsdeskundige in dit geval.
Met in Frankrijk vrouwelijke opleiders bij de bergredding / vrouwelijke leidinggevende bij de bergredding / veel vrouwelijke pisteurs / vrouwelijke gidsen. En heel veel vrouwelijke topskiesters / steil terrein skiesters en freeriders gaat het volgens mij de goede kant op!
Als we dan toch bezig zijn, winkels in het algemeen en kledingwinkels in het bijzonder zijn dan ook vrouwelijk. Als mannen daar al komen weten ze niet hoe snel ze weer moeten vertrekken (geld in ieder geval voor ondergetekende). Misschien maar eens overwegen bepaalde winkels (zoals Livera, Hunkemöller) aan te klagen wegens sekse discriminatie.
Ach, zelfs vanuit een gendercultureel paradigma sluiten de uitkomsten van dit onderzoek (in ieder geval) niet aan bij de Europese situatie. “Vrouwelijke” waarden als schoonheid, rust en familie worden door skigebieden veelvuldig gebruikt in marketing en beleving. Zelfs (of juist) bij backcountry skiën worden “vrouwelijke” waarden als veiligheid, controle en omgevingsbewustzijn sterk gewaardeerd.
Maar ja, bij onderzoeken waarbij het theoretisch kader leidend, sterk normatief en politiek gemotiveerd is moet de conclusie er wel toe leiden dat het nu niet goed is en er iets móet veranderen, waar dan natuurlijk weer geld beschikbaar voor moet komen.
Oh, ik vind gecontroleerd door een 60 graden no-fall zone navigeren trouwens veel vrouwelijker dan ongegeneerd over de blauwe raggen. Maar dat is weer een persoonlijke mening.
@Rogier Ik denk dat het artikel (dat trouwens al van 2010 dateert) dat laatste ook bevestigd, maar dat er tegelijkertijd nog wel beterschap mogelijk is. Vanuit mijn eigen ervaringen (ook academisch) met bergsport/alpinisme blijkt dat nog meer, maar ook bij bijv. skiën lijkt me dat niet zo heel onlogisch, dat vrouwen nu, ondanks enorme verbeteringen (in Europa mss nog meer als elders) nog iets meer moeilijkheden ondervinden om als ‘vrouwelijke’ vrouw toegang tot deze milieus te verkrijgen.
Ik ben er verder van overtuigd dat er de laatste jaren enorme vooruitgang geboekt is op vlak van gender-equality in outdoorsporten. En je eigen positieve ervaringen daarmee zullen dit allicht bevestigen :)
Man/Vrouw verschil heel simpel:
Een vrouwelijk lichaam is gemaakt voor het dragen en baren van kinderen. Daartoe is de hele hormoonhuishouding en bouw voor geoptimaliseerd. Fysiek maakt dat bij wintersport weinig tot geen verschil ten opzichte van de mannelijke versie. Maar, en daar komt tie, die hormonen zorgen ook voor andere reacties in natuurlijk instinct: een vrouwelijk wezen zal in principe eerder defensief dan agressief worden bij gevaar. En daaruit ontstaat dus een andere houding.
Nou is dit dus gebaseerd op een dwarsdoorsnede van de mensheid, uitzonderingen blijven altijd bestaan. Maar om deze in genen vastgelegde verschillend als seksistisch aan te zien moet je toch wel een doorgestudeerde idioot zijn. Verschillen zijn er gewoon, of en hoe je ze gebruikt/accepteert is iets waar je zelf iets aan kunt veranderen (of juist niet).
(voor de goede orde: ik vind vrouwen niet minder dan mannen, andersom ook niet. )
Zelden zoveel (wellicht goed bedoelde) onzin gelezen, maar goed. Ik zou zeggen, klik eens op onderstaand linkje (niet meer dan de google-zoekopdracht “Sestriere ski poster”)
https://www.google.nl/search?q=sestriere+poster&safe=act…
Eens kijken hoe mannelijk danwel vrouwelijk we dit allemaal vinden…
Tja, dat plaats het sneeuwkanon en de piste paal natuurlijk ook in de hoek van phallussymbool.
Sneeuw is maagdelijk wit en dat is vrouwelijk. Wintersport is dus vrouwelijk
Interessant onderzoek maar de relevantie ervan…? Op zich de redenatielijnen van “gevaar” = mannelijk etc. is logisch gerelateerd aan biologisch verschil tussen man en vrouw en de evolutieleer. En dat dit zich kennelijk ook manifesteert in een sport als skiën lijkt ook vrij logisch (welke ‘gevaarlijke’ sport trouwens niet?). Echter nog interessanter vind ik de commentaren van een aantal materiedeskundigen, plaatst het een en ander in een beter perspectief. Maar wat precies het doel van het onderzoek was is mij niet duidelijk. Welke onderzoeksvragen heeft het onderzoek nu beantwoord ? Of ging het alleen om de bevestiging van de stelling dat social inequality ook in outdoor sporten zoals skiën terug te vinden is?
Het onderzoek lijkt mij wel degelijk hout snijden. Je kunt het echter wel algemener trekken (misschien nog wel algemener dan KoenVL) door te stellen dat plat gezegd adrenalineactiviteiten een meer masculiene uitstraling hebben. Dat betekent dus niet dat vrouwen het niet kunnen, willen of mogen, het gaat om de uitstraling. Volgens mij is het in het algemeen ook wel zo dat mannen zich eerder aangetrokken voelen tot de adrenalinekant van bepaalde activiteiten (en altijd ook willen winnen) en vrouwen in het algemeen wat meer de voorkeur geven aan sociale aspecten (gezellig samen wat doen).
Als dat inderdaad het geval zou zijn betekent dat eigenlijk alleen maar dat het onderzoek een marketingaspect belicht, als mannen eerder de adrenalinekant zoeken zal de adrenalinekant zich marketingtechnisch ook eerder op mannen richten. En omgekeerd. En dan is er dus, anders dan het onderzoek suggereert, geen sprake van een seksistische benadering van de wintersport, maar een doelgroepgerelateerde marketing. Aldus een amateur-pseudowetenschapper.
Volgens mij heeft die zijn huiswerk zeer slecht gemaakt. waarschijnlijk kan hem zelfs niet skiën.
ik kom alleszins vrij veel vrouwen tegen buiten de piste @Rogier volgen mij heb je hier wel enkele goeie bloggers tussen
Het is zeker dat meerdere reacties hier verhelderend werken en duidelijk meer diepgang geven! Thanx daarvoor :-)