Wintersportkleding: waarvan gemaakt? (deel 3)

In de serie ‘Wintersportkleding! Waarvan gemaakt?’ het laatste deel: De ‘Outer Layer’, oftewel de derde laag.

De Outer Layer is de laag die ons beschermt tegen weer en wind en moet zodoende wind- en waterdicht zijn. De Outer Layer is niet bedoeld om je warm te houden, dat is de taak van de lagen daar onder. Dit wetende kun je verdwaald raken in de wereld van wind- en waterdichte materialen die er op de markt te verkrijgen zijn. De meeste mensen kijken hier echter niet naar, maar laten zich leiden door de mode van het moment. Mocht je wel op zoek zijn naar een kledingstuk met een specifieke eigenschap of materiaal, dan helpt deze blog je op weg.

Spelers op de markt
Gore-Tex, eVent, Dermizax, HyVent, Dry-tech MPC en Omni-Tech zijn een paar voorbeelden van materialen die gebruikt worden in buitensportkleding. Als je een beetje begaan bent met buitensportkleding zul je opmerken dat sommige merken gebruik maken van verschillende soorten materialen. The North face gebruikt bijvoorbeeld zowel hun eigen HyVent als Gore-Tex in hun kleding. Er wordt onderscheid gemaakt tussen ‘proprietary’ en door de fabrikant ontwikkelde materialen. ‘Proprietary’ betekent ‘iets wat door een firma ontwikkelt is en waar andere partijen rechten op hebben’. O.a. Gore-Tex, eVent en Dermizax vallen onder deze noemer. Overige materialen zijn eigendom van het merk dat ze voert cq. ontwikkelt heeft bijvoorbeeld: HyVent, MPC, Omni-Tech. Je zult ook merken dat er een wezenlijk prijsverschil zit tussen kleding voorzien van eigen materiaal t.o.v. kleding met Gore-Tex, Dermizax, etc. Dit prijsverschil zit hem in het feit dat de ‘proprietary’ merken hogen eisen stellen aan het testen van kleding uitgerust met hun materiaal. Ook het feit dat bijvoorbeeld Gore-tex levenslange garantie geeft op hun product (uitgezonderd slijtage) drukt op de kostprijs. Een andere factor die bepalend is voor de prijs zijn het aantal ‘toeters en bellen’ (ritsen / zakken) van het kledingstuk.

Laminaat of coating?
Voor het water-, winddicht en waterdamp-doorlaatbaar maken van kleding worden laminaten of coatings gebruikt. Een coating is een in pastavorm aangebrachte dunne laag die over het algemeen op de binnenzijde van een kledingstuk wordt aangebracht. Een laminaat is een dunne folie die als een dunne tussenvoering in een kledingstuk wordt aangebracht. De werking van zowel een laminaat als een coating is hetzelfde. Een laminaat is echter minder slijtage-gevoelig als een een coating. Kledingstukken die voorzien zijn van een laminaat zijn in de regel duurder als kleding met coatings. Voorbeelden van laminaten zijn: Gore-Tex, Dermizax en eVent. HyVent, MPC en Omni-Tech zijn coatings.

Microporeus, hydrofiel! watte??
Om het nog complexer te maken kunnen laminaten en coatings ook nog eens op verschillende manieren functioneren. We kunnen de materialen verdelen in een drietal groepen: microporeuze, hydrofiele en een combinatie van beiden. Microporeuze materialen zorgen ervoor dat zweet kan ontsnappen door microscopisch kleine poriën die groter zijn dan een watermolecuul en kleiner dan een waterdruppel. Voorbeeld van een microporeus laminaat is eVent (en geen Gore-Tex zoals velen van ons denken).
Hydrofiele laminaten en coatings hebben dezelfde eigenschappen als de microporeuze, maar in dit systeem vindt slechts waterdamp-transport plaats door middel van een chemische binding. Hydrofiele membranen of coatings absorberen het zweet in de coating of membraan, Het zweet wordt door de moleculaire ruimten (duur woord!) getransporteerd naar de buitenkant waar het zweet kan verdampen. Dit proces noemt men ‘stofdiffusie’. Een voorbeeld is Dermizax.

De materialen die beiden eigenschappen samenvoegen noemt men ‘bi-componente’ membranen / coatings. Gore-Tex behoort tot deze groep.

Wist je dat…

• Microporeus materiaal sneller in staat is zweet af te voeren dan hydrofiel materiaal;
• Het dampdoorlatend vermogen van hydrofiel materiaal verhoogt naarmate je meer begint te zweten;
• Hydrofiel materiaal geen poriën heeft en daarom minder snel zal gaan lekken

Letten jullie op dit soort zaken als je een nieuwe jas of broek gaat kopen? Zo ja, waar gaat jullie voorkeur naar uit? Ik ben benieuwd naar jullie reacties.